[vc_row][vc_column][vc_column_text]
کسی نیست که از بوی خوش لذت نبرد و آن را برای خودش نخواهد. این روزها هر مرکز خرید و ایستگاه مترویی یک غرفه ی فروش عطر دارد و اکثر عطرهای روز را با قیمت های متفاوت به فروش می رسانند. اصل یا تقلبی بودنشان هم مشخص نیست، اما برخی معتقدند که برای هدیه گزینه ی مناسبی است. در فرهنگ ما هم گفته می شود عطر جدایی می آورد. اما کلا درباره ی این پدیده که از دوران باستان با زندگی انسان ها عجین شده است، چه می دانیم؟ در این مقاله زیر و بم، انواع مختلف و نحوه ی استفاده ی صحیح از عطر را بیان نموده ایم.
تاریخچه
از طریق حفاری های باستان شناسی و متون باستانی کشف شده است که عطر در برخی تمدن های اولیه ی بشری وجود داشته است. عطاری مدرن در اواخر قرن ۱۹ ام میلادی و با ترکیب تجاری عناصر معطر مانند وانیل با کومارین (ماده ای معطر با بوی وانیل) آغاز شد.
پیدایش عطر ابتدا از کشور مصر شروع شد،. عطر در زندگی مصریان نقش مهمی بازی می کرد. تا آغاز عصر طلایی مصریان، عطر فقط در مراسم مذهبی برای خدایان یا فراعنه استفاده می شد. به تدریج صمغ ها، خوشبو کننده ها و روغن های معطر از انحصار روحانیون خارج شد و مردم موظف شدند حداقل هفته ای یک بار از آن استفاده کنند. آب و هوای مناسب مصر، آنان را قادر ساخت از هند ادویه ها و مواد بودار زیادی مانند، زنجبیل، فلفل و چوب صندل وارد کنند. آنان هنوز نیز در تولید روغن اسانس عطر که بخش مهمی از محصولات یاسمن دنیا را تشکیل می دهد، جایگاه برجسته ای دارند.
یونانیان و رومیان عطر را از مصریان گرفتند. نزد کرتیان نیز محبوب ترین گل ها سوسن و رز بود. آنان که در ساختن روغن های گیاهی مثل روغن زیتون و روغن بادام سررشته زیادی داشتند، روغن های برگرفته از گل های سوسن، رز، رازیانه و ریشه زنبق زرد را به این صنعت افزودند. یونانیان اولین عطر مایع را ساختند، گرچه با عطرهای امروزی تفاوت داشت. این عطر ها، پودر های خوشبویی بودند که بدون الکل با روغن مخلوط می شدند. از آن جایی که یونانیان در مصرف عطر افراط می کردند، سولون در قرن ششم استفاده از عطر را در قانون ممنوع کرد تا در هزینه های وارداتی صرفه جویی شود، اما این ممنوعیت، دیری نپایید. تئوفراستوس آتنی درباره بوهای مختلف، روغن ها و منشأ گیاهی آن ها و حتی اثر بوهای مختلف بر خلق و خوی و تفکر بحث کرده است.
ایرانیان گذشته صنعت کنونی عطر را به هم پیوند دادند. پروسه استخراج روغن از گل ها به وسیله تقطیر، توسط ابن سینا کشف شد. او ابتدا با گل رز شروع کرد. تا پیش از کشف او، عطرهای مایع، مخلوطی از روغن و گیاهان له شده یا گلبرگ هایی بودند که بوی تندی داشتند. گلاب، لطیف تر بود و به زودی محبوب گشت.
ونیز و فلورانس در دوره رنسانس مراکز عطر سازی بودند. کاترین دِ مدیچی بعد از ازدواج با هانری دوم، پادشاه فرانسه، عطر سازش را از ایتالیا با خود برد. در این دوران فرانسه به امپراتوری عطر تبدیل شد و درباریان فرانسه که علیرغم لباس های با شکوه و کلاه گیس های پودر زده به نظافت خود اهمیت نمی دادند، به مصرف کنند گان اصلی عطر تبدیل شدند.
در دوران انقلاب فرانسه این صنعت افول کرد. در این دوران، عطر جدیدی به نام “گیوتین” در بازار عرضه می شد که منشأ آن ناشناخته است اما انقلابیون و “سن کلود ها” (مردم عادی) از آن استفاده می کردند. با به قدرت رسیدن ناپلئون، صنعت عطر سازی دوباره شکوفا شد. شهر گراسه فرانسه بزرگترین مرکز تولیدکننده مواد اولیه عطر از نظر تجارت یاسمن، رز و پرتقال است که از سال ۱۷۲۴ به این کار اشتغال دارد.
غلظت
فرق این محصولات تنها در میزان غلظت عصاره روغنی سازنده بوهای مختلف است. بدیهی است هر قدر غلظت عصاره روغنی در یک بو بیشتر باشد، ماندگاری اش بیشتر خواهد بود.
- غلیظ ترین عصاره، عطر یا perfume نام دارد با غلظتی بین ۴۰-۱۵% خالص ترین و ماندگارترین بوها و در عین حال گرانترین نوع عطر است.
- و بعد از آن به ترتیب، Eau de Perfume با غلظتی در حدود ۱۵-۷% رایج ترین نوع عطر است که ماندگاری مناسبی دارد و به گرانی عطر هم نیست.
- ادو تویلت Eau de Toilette در حدود ۶-۱% غلظت و بوی ملایمی دارد که ماندگاری زیادی هم ندارد و برای تمدید بوی آن باید چندین بار در طول روز از آن استفاده شود.
- آخر از همه ادوکلن Eau de Cologne و در واقع همان ادو توالت Eau de Toilette است، بویی ملایم دارد و ماندگاری اش نیز همان اندازه است.
در After Shave های مخصوص آقایان کمترین مقدار عصاره روغنی بکار می رود به همین دلیل دوام بویش از بقیه کم تر است.
چرا همه عطرها الکل دارند؟
زیرا الکل باعث می شود بو روی پوستتان نمانده و از پوست شما متصاعد شود. بدون وجود الکل در عطر، شما تنها کسی خواهید بود که متوجه می شوید عطر زده اید.
انواع عطر مجبوریم از همان معیار چشایی برای شناسایی نوع بوی عطر استفاده کنیم: شیرین، تلخ، ترش. چند رده بندی دیگر مانند انواع رایحه ی گل ها یا میوه ها یا حتی بوی چوب درختان و شکلات و توتون نیز وجود دارد. ولی این سه نوع رایحه به اضافه ی “سرد” و “گرم” ساده ترین معیارهای ما برای شناسایی عطر ها هستند. علاوه بر صفات تند و ملایم شاید بشود صفت های سنگین یا سبک را هم به کار برد. برخی از عطر ها ترکیبی از این سه رایحه به اضافه ی سردی و گرمی هستند مثلاً عطرهای گرم و شیرین یا سرد و تلخ یا تند و شیرین با تندی و ملایمت های مختلف.
- عطرهای گرم و شیرین و تلخ: مناسب برای فصول سرد یا مناطق سردسیر
- عطرهای سرد و تلخ یا ترش: مناسب برای فصول گرم یا مناطق گرمسیر و مجالس دوستانه
- عطرهای تند از هر نوع: برای میهمانی ها و مجالس
نوع و فصل استفاده هم البته اول بستگی به ذائقه ی بویایی شما دارد.
خانواده های بویایی
به عنوان نقطه شروع برای تشریح یک رایحه از طبقه بندی خانواده های مختلف بویایی استفاده می شود، اما آن به تنهایی قادر به بیان خصوصیات خاص آن عطر نمی باشد. طبقه بندی سنتی از حدود ۱۹۰۰ میلادی به وجود آمد. که شامل هفت خانواده گل تنها، دسته گلها، شرقی، چوب، چرم، کاج و سرخسی (معطر) می شد، اما امروزه از طبقه بندی مدرنی استفاده می شود که از سال ۱۹۴۵ میلادی در پی پیشرفتهای وسیع در تکنولوژی عطر سازی و همچنین تغییرات در سبک و مذاق مردم به وجود آمد:
- گل ها: رایحه هایی که شامل بوی یک یا چند گل مختلف باشد.
- سبز: این رایحه احساسی نظیر بوی چمن بعد از کوتاه کردن آنها، برگهای سبز که له شوند و یا خیار ایجاد می کنند.
- آبی، اقیانوسی یا اُزونی: جدید ترین طبقه در خانواده عطر ها که از سال ۱۹۹۱ میلادی با تولید عطر Dune توسط Christian Dior وجود آمد. یک بوی بسیار تمیز و مدرن که منجر به تولید عطرهای دو جنسیتی جدید (که به طور مشترک توسط خانم ها و آقایان استفاده می شوند) شده است.
- مرکبات: یک خانواده قدیمی در گروههای بویایی که حتی تا این اواخر در ادوکلن های خنک و تازه استفاده می شد. پیشرفتهای جدید عملا ساخت مواد جدیدی با رایحه های مشابه در این گروه را ممکن ساخته است.
- میوه ای: شامل عطری از میوه ها، به غیر از مرکبات مانند هلو،cassis (انگور فرنگی سیاه، گونه ای قره قات)، انبه، میوه گل ساعتی، و غیره می باشد.
- خوراکی: بویی با کیفیتی مانند “خوراکی” و یا “دسر”. این بو شامل نت هایی مانند وانیل، لوبیای تونکا (Tonka bean) و کومارین، و ترکیبات مصنوعی طراحی شده با بویی شبیه به طعم غذا می باشد.
نت های رایحه
مشابه با نت های موسیقی، عطر ها نیز به داشتن سه گروه از نت های گوناگون توصیف می شود که یک رایحه هماهنگ به جود می آورند. این نت ها به مرور زمان آشکار می شوند، اولین بویی که از عطر به مشام می رسد مربوط به نت بالایی می باشد. به دنبال آن نت میانی احساس می شود و در آخرین مرحله نت پایه خود را بتدریج آشکار می نماید. این نت ها با دقت و با توجه کامل به فرایند تبخیر عطر به وجود می آیند.
- نت بالایی: بویی است که به محض استفاده از یک عطر به مشام می رسد. نت های بالایی شامل مولکول های کوچک و سبکی هستند که به سرعت تبخیر می شوند. آنها در شکل گیری احساس اولیه یک فرد نسبت به آن عطر نقش مهمی ایفا کرده و در نتیجه در فروش آن عطر بسیار حیاتی می باشند.
- نت میانی: بویی است که درست زمانی که نت بالایی در حال محو شدن می باشد خود را نشان می دهد. ترکیبات نت میانی قلب یا بدنه اصلی یک عطر را تشکیل می دهند و به عنوان یک پوشش برای عدم احساس بوی نامطبوع اولیه نت پایه عمل می کنند. این بوی ناخوشایند ابتدایی در نت های پایه با گذشت زمان مطبوع و دل انگیز می شوند.
- نت پایه: هنگام محو شدن بوی نت میانی، نت پایه شروع به آشکار شدن می کند. نت های پایه و میانی یک عطر با یکدیگر اساس عطر را تشکیل می دهند. نت های پایه عمق و استحکام هر عطر را به وجود می آورند. ترکیبات این گروه از بو ها غنی و عمیق بوده و معمولا تا ۳۰ دقیقه بعد از استفاده به مشام نمی رسند.
مواد معطر بر اساس فراریت و ضریب تبخیر آنها (نُت‌های عطر) بوسیله فردی بنام پوشر یین ۱ تا ۱۰۰ طبقه‌بندی شده‌اند.
| نت | ضریب تبخیر |
| نت های بالایی | ۱ تا ۱۴ (بیشترین فراریت) |
| نت های میانی | ۱۵ تا ۶۰ |
| نت های پایه | ۶۱ تا ۱۰۰ (کمترین فراریت) |
نقاط نبض
نقاط نبضی در محل هایی از بدن وجود دارد که رگ ها به سطح پوست نزدیک تر است. این نقاط از خود گرما متصاعد می نمایند که موجب پخش شدن رایحه از روی پوست می شود. عطرتان را در این نقاط مانند، داخل مچ، زیر گلو، پشت لاله ی گوش، روی سینه، پشت زانو ها و داخل آرنج بزنید. با زدن عطر در این نقاط در روز، عطر با گرمای بدن واکنش می دهد و رایحه متصاعد می نماید.
چگونه عطر بزنیم
عطر زدن کار راحتی است، تنها اسپری یا تر کنید و اگر عطر تان جامد است، روی پوست بمالید. از مالیدن مچ ها روی هم خودداری نمایید، تا از شکستن رایحه جلوگیری کنید.
برخی خانم ها عطر را در هوا اسپری کرده و از داخل آن عبور می نمایند. با این که این روش موثر است، اما باعث هدر رفتن مقدار قابل توجهی از عطر می شود، پس اگر عطر تان گرانقیمت است، از انجام این کار خودداری نمایید.
همیشه پیش از پوشیدن لباس و زیورآلات عطر بزنید. برخی عطر ها روی پارچه، فلزات و مروارید لکه به جای می گذارند. اگر می خواهید که روی لباس های تان (مانند روسری یا شال تان) عطر بزنید، حتما ابتدا عطر را روی قسمت های مخفی لباس بزنید.
عطر زدن به مو
آغشته کردن مو به عطر، راه عالی ای برای بر جا گذاشتن رایحه ی ملایم از خودتان است. مراقب باشید تا عطر را به موی تازه شسته شده بزنید، در غیر این صورت روغن های طبیعی (و هر ماده ی مصنوعی مو) روی بوی عطر تاثیر می گذارند. از آنجایی که عطر حاوی الکل است و می تواند ساقه ی موها را خشک کند، عطر را از فاصله ی دور به مو های تان بزنید. یک یا دو بار اسپری از فاصله ی ۲۰ سانتی متری کافی است.
طولانی نمودن اثر عطر
چند حقه برای افزایش عمر رایحه روی بدن وجود دارد. به عنوان مثال، اگر پوست خشک باشد، بو سریع تر از بین می رود. استفاده از مرطوب کننده های بی بو روش بسیار عالی ای برای آماده نمودن پوست جهت انعکاس رایحه ی عطر است.
هم چنین می توانید با استفاده از وازلین روی نقاط مورد نظر و سپس اسپری عطر روی آنها، ماندگاری رایحه را افزایش دهید. در این حالت، قطره های عطر به جای فرو رفتن در محفظه های پوست، به وازلین می چسبد؛ که باعث کاهش و یا از بین بردن نیاز به زدن دوباره ی عطر در طول روز شود.
محصولات لایه ای از یک برند نیز یک راه موثر دیگر جهت افزایش تاثیر گذاری عطر است. می توانید از ژل بدن معطر، لوسیون بدن و عطری که همه دارای یک رایحه هستند، استفاده نمایید. ترکیب محصولات به رایحه کمک می کند تا در طول روز به بهترین نحو خود روی پوست باقی بماند.
نگهداری عطر
ترکیبات عطر ها در صورت عدم نگهداری مناسب به علل زیر می توانند کیفیت شان را از دست داده یا کاملا از بین بروند:
- گرما
- نور
- اکسیژن
- مواد آلی خارجی
نگهداری مناسب عطر ها به معنی دور نگه داشتن آنها از گرما و نور شدید می باشد. یک بطری باز شده در صورتی که درست نگهداری شود تا چندین سال می تواند کیفیت بوی خود را ثابت نگه دارد. اما وجود اکسیژن در فضای بالای بطری و همچنین عوامل محیطی در بلند مدت بوی عطر را تغییر خواهند داد.
بهترین شرایط نگهداری عطر ها این ست که در هنگام عدم مصرف در محفظه های تاریک آلومینیومی و یا بسته بندی اصلی خود نگهداری شده و در دمایی بین ۳ تا ۷ درجه سانتی گراد نگهداری شوند. موزه (Osmothèque) که یک مرکز و موزه نگهداری عطر می باشد، عطرهای خود را در محفظه های آلومینیومی که فضای خالی آنها با گاز آرگون پر شده است، و در دمای ۱۲ درجه سانتیگراد نگهداری می کند. اگرچه خارج کردن اکسیژن از فضای بالایی بطری ها سخت می باشد اما استفاده از پاشنده های اسپری نسبت به بطری های در باز یا غلطکی کمتر عطر را در معرض اکسیژن قرار می دهد. بعلاوه اسپری ها عطرهای داخل بطری را از قاطی شدن و برخورد با گرد و خاک، خرده ریزه ها و پوست که می توانند کیفیت عطر را کاهش دهند دور نگه می دارد.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]